ورم لثه چیست؟ عوامل موثر در بروز آن + روش های درمان

ورم لثه یا ژنژیویت یکی از مشکلات شایع دهانی است که می تواند در اثر عوامل مختلفی ایجاد شود. این بیماری اغلب به دلیل تجمع پلاک های باکتریایی روی سطح دندان ها و لثه ها رخ می دهد و می تواند منجر به التهاب و قرمزی لثه ها شود. اگرچه ورم به خودی خود یک مشکل جدی نیست، اما اگر به موقع درمان نشود، می تواند به پریودنتیت تبدیل شود که یک بیماری جدی تر است و می تواند باعث از دست دادن دندان ها شود. در این مقاله از مجله دندانپزشکی ارتو بلاگ به طور مفصل به تورم لثه می پردازیم.

عوامل ایجاد کننده ورم لثه

ژنژیویت یا تورم لثه به دلایل مختلفی رخ می دهد. یکی از شایع ترین علل التهاب لثه، تجمع پلاک های باکتریایی روی سطح دندان ها است. پلاک یک لایه نازک و چسبنده از باکتری ها است که روی دندان ها و لثه ها تشکیل می شود. اگر پلاک به موقع برداشته نشود، می تواند به تدریج سفت شود و به تارتار تبدیل شود که تنها با تمیز کردن حرفه ای دندانپزشکی قابل برداشتن است. عوامل دیگری که می توانند به ورم لثه منجر شوند عبارتند از:

عدم رعایت بهداشت دهان و دندان

 مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به طور منظم از ایجاد پلاک جلوگیری می کند. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان می تواند منجر به تجمع پلاک و در نتیجه التهاب لثه شود.

استعمال دخانیات

سیگار کشیدن و استفاده از دخانیات دیگر می تواند جریان خون به لثه ها و ترمیم آن ها را کاهش دهد و در نهایت باعث ژنژنویت می شود.

تغییرات هورمونی ازعوامل موثر در ایجاد ورم لثه

در برخی از زنان، تغییرات هورمونی مرتبط با بارداری، یائسگی یا استفاده از داروهای هورمونی می تواند باعث حساسیت بیشتر لثه ها و افزایش خطر التهاب شود.

مصرف داروها

برخی از داروها می توانند باعث خشکی دهان و کاهش تولید بزاق شوند که این وضعیت می تواند منجر به افزایش خطر ابتلا به ژنژیویت شود. برخی داروها نیز می توانند به طور مستقیم باعث متورم شدن لثه می شوند.

تغذیه نامناسب

کمبود ویتامین ها و مواد معدنی، به ویژه ویتامین C، می تواند باعث ضعف سیستم ایمنی بدن و افزایش خطر التهاب لثه شود.

علائم و نشانه های ورم لثه

تورم لثه معمولاً با علائم خاصی همراه است. لثه ها به طور طبیعی باید صورتی رنگ و سفت باشند. در صورت ابتلا به التهاب، لثه ها قرمز و ملتهب به نظر می رسند.

یکی از نشانه های شایع ژنژیویت لثه، خونریزی هنگام مسواک زدن یا استفاده از نخ دندان است. لثه ها ممکن است ملتهب و نرم شوند و حساسیت بیشتری نسبت به لمس داشته باشند.

بوی بد دهان یا هالیتوز ممکن است یکی دیگر از نشانه های التهاب باشد که به دلیل تجمع باکتری ها و پلاک ها در دهان رخ می دهد. در موارد پیشرفته تر، لثه ها از دندان ها جدا می شوند و فاصله ای بین لثه ها و دندان ها ایجاد شود که به عنوان پاکت های پریودنتال شناخته می شود.

تشخیص ورم لثه

تشخیص لثه های متورم عمدتاً از طریق معاینه بالینی دهان و دندان توسط دندانپزشک انجام می شود. دندانپزشک با بررسی علائم بالینی مانند قرمزی، التهاب، و خونریزی لثه ها، می تواند به تشخیص ورم پی ببرد. در برخی موارد، ممکن است نیاز به انجام رادیوگرافی دندان ها برای ارزیابی میزان آسیب به استخوان های اطراف دندان ها باشد.

روش های درمان ورم لثه

درمان تورم لثه بستگی به شدت و علت آن دارد. در موارد خفیف، تغییرات ساده در بهداشت دهان و دندان می تواند به بهبود وضعیت کمک کند. اما در موارد پیشرفته تر، ممکن است نیاز به درمان های تخصصی تر باشد. برخی از راه های درمان شامل موارد زیر هستند:

بهبود بهداشت دهان و دندان

مسواک زدن منظم و صحیح و استفاده از نخ دندان می تواند به کاهش تجمع پلاک ها و بهبود التهاب کمک کند. استفاده از دهانشویه های ضد باکتری نیز ممکن است مفید باشد.

تمیز کردن حرفه ای دندانپزشکی

اگر پلاک ها و تارتار به حدی باشند که با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از بین نروند، تمیز کردن حرفه ای دندانپزشکی ضروری است. این فرایند شامل جرم گیری و صاف کردن سطح ریشه دندان ها برای از بین بردن تارتار و باکتری ها می شود.

درمان دارویی

در برخی موارد، دندانپزشک آنتی بیوتیک ها یا داروهای ضد التهاب را برای کنترل عفونت و کاهش التهاب تجویز می کند.

درمان جراحی

در موارد شدیدتر التهاب که به پریودنتیت تبدیل می شود که ممکن است نیاز به جراحی لثه باشد. جراحی لثه می تواند شامل کاهش عمق پاکت های پریودنتال، پیوند بافت لثه یا انجام عمل های بازسازی استخوان باشد.

پیشگیری از ورم لثه

پیشگیری از مشکلات لثه به معنای رعایت بهداشت دهان و دندان و انجام برخی تغییرات در سبک زندگی است. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، مراجعه منظم به دندانپزشک، انجام معاینات منظم دندانپزشکی و تمیز کردن حرفه ای دندان ها می تواند به شناسایی زودهنگام مشکلات بافت لثه کمک کند. ترک سیگار، رعایت تغذیه سالم و کاهش استرس به بهبود سلامت دهان و دندان کمک کند.

خلاصه

ورم لثه یک مشکل شایع دهانی است که می تواند به دلایل مختلفی از جمله عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، استعمال دخانیات، تغییرات هورمونی، دیابت، مصرف داروها و تغذیه نامناسب ایجاد شود. این مشکل اگرچه به خودی خود خطرناک نیست، اما در صورت عدم درمان می تواند به مشکلات جدی تری مانند پریودنتیت منجر شود. رعایت بهداشت دهان و دندان، مراجعه منظم به دندانپزشک و انجام تغییرات سالم در سبک زندگی از جمله راهکارهای موثر در پیشگیری و درمان ژنژیویت هستند.