کیست دندان چیست؟ انواع کیست، علائم، روش های تشخیص و درمان آن ها

کیست دندان، کیسه های پر از مایعی هستند که در اطراف ریشه دندان ها تشکیل می شوند. اگر این کیست ها برای سال‌ ها درمان نشوند، تهدیدی بالقوه برای سلامت دهان و دندان محسوب می ‌شوند. در این مقاله، علل، علائم و گزینه‌ های درمانی کیست های دندان را بررسی می‌کنیم. با ما همراه باشید.

کیست دندان چیست؟

کیست یک حفره پاتولوژیک پر از مایع یا بافت نرم است که در استخوان فک نزدیک ریشه دندان ها تشکیل می شود. کیست ها زمانی ایجاد می شوند که جریان طبیعی مایعات در استخوان فک مسدود می شود. این انسداد منجر به تجمع مایع و تشکیل کیسه می شود.

انواع کیست دندان

کیسه های پر از مایع معمولا به سه نوع اصلی تقسیم می شوند:

کیست های رادیکولار

کیست های رادیکولار که به عنوان پری اپیکال نیز شناخته می شوند، شایع ترین نوع کیست هستند. پری ایکال ها در نتیجه التهاب یا عفونت در پالپ دندان، اغلب در پاسخ به پوسیدگی دندان درمان نشده یا ترومای دندانی ایجاد می شوند. رادیکولار معمولاً در راس ریشه دندان ایجاد می شوند.

کیست ‌های دنتی‌ ژروس

کیست‌ های دنتی ‌ژروس یا فولیکولی زمانی رخ می ‌دهند که کیسه‌ ای در اطراف دندان رویش نیافته یا نهفته، ایجاد می ‌شود. این عارضه معمولاً در فولیکول دندان ایجاد می‌شوند. دنتی‌ ژروس معمولاً روی دندان ‌های عقل نهفته یا نیش دائمی تاثیر می‌ گذارند.

کیست دندان از نوع کراتوسیست های ادنتوژنیک

کراتوسیست های ادنتوژنیک کمتر شایع هستند، اما پتانسیل بیشتری برای عود دارند. این عارضه اغلب با ناهنجاری های رشدی دندانی همراه است و در برخی موارد در داخل استخوان فک یافت می شوند. کراتوسیست های ادنتوژنیک معمولاً تهاجمی تر هستند و باعث فرسایش استخوان و جابجایی دندان های مجاور می شوند.

علت ایجاد کیست دندان

تجمع مایع در کیسه اطراف دندان معمولاً در نتیجه بیماری ‌های زمینه‌ ای دندانی یا استعداد ژنتیکی ایجاد می‌شوند. برخی از علل شایع و عوامل خطر عبارتند از:

• پوسیدگی دندان درمان نشده: پوسیدگی دندانی که بدون درمان باعث عفونت پالپ دندان و تشکیل کیست رادیکولار می شود.
• عفونت یا آبسه دندان: دندان عفونی یا دندان آبسه شده به ایجاد کیست کمک می کند.
• ترومای دندان: ضربه به دندان، مانند شکستگی یا آسیب، خون رسانی به دندان را مختل می کند و منجر به تشکیل کیست می شود.
• دندان‌ های نهفته: دندان‌ هایی مانند دندان عقل یا نیش که به‌ درستی رشد نمی کنند، باعث تشکیل کیست‌ های دنتی ژروس می شوند.
• عوامل ژنتیکی: افراد خاصی ممکن است از نظر ژنتیکی مستعد ایجاد کیست باشند.

علائم کیست دندان

کیسه های پر از مایع دندانی اغلب علائم قابل توجهی را به خصوص در مراحل اولیه نشان نمی دهند. با این حال، با رشد کیست، برخی از علائم زیر بروز می کنند:

• تورم یا برآمدگی کوچک در بافت لثه نزدیک دندان آسیب دیده
• ناراحتی یا درد در ناحیه آسیب دیده، به ویژه هنگام گاز گرفتن یا اعمال فشار
• حساسیت به دمای سرد یا گرم
• تغییر در موقعیت یا تراز دندان
• ایجاد عفونت یا آبسه که منجر به تورم موضعی همراه با درد و تخلیه احتمالی چرک

روش های تشخیص کیست دندان

تشخیص کیست معمولاً شامل ترکیبی از معاینه بالینی، تصویربرداری از دندان و تجزیه و تحلیل تاریخچه دندانی بیمار است. اشعه ایکس، توموگرافی کامپیوتری با پرتو مخروطی یا رادیوگرافی پانورامیک تصاویر دقیقی از دندان ارائه می دهد. با عکس دندان میزان آسیب‌ و ساختارهای اطراف آن تشخیص داده می شود.

گزینه های درمانی

درمان کیست به نوع، اندازه، محل و شدت آن بستگی دارد. گزینه های درمانی رایج عبارتند از:

درمان ریشه

در مورد کیست های رادیکولار، درمان ریشه برای برداشتن بافت عفونی و جلوگیری از رشد بیشتر کیست انجام می شود. این روش اغلب با تمیز کردن، آب بندی کانال ریشه و از بین بردن باکتری های باقی مانده دنبال می شود.

کشیدن دندان

در شرایطی که راهی برای نجات دندان نباشد، کشیدن آن ضروری است. این وضعیت معمولا برای کیست های دنتی ژروس انجام می شود.

برداشتن کیست دندان با جراحی

کیست های بزرگتر یا پیچیده تر نیاز به برداشتن جراحی دارند. این روش شامل ایجاد یک برش در بافت لثه برای دسترسی به کیست، برداشتن کیسه و تمیز کردن ناحیه اطراف است. در برخی موارد، پیوند استخوان برای کمک به بازسازی بافت استخوانی انجام می شود.

مراقبت های بعدی

پس از برداشتن کیسه پر از مایع یا کشیدن دندان، ویزیت های پیگیری منظم برای نظارت بر بهبود و اطمینان از عدم عود یا عوارض بسیار مهم است

جمع بندی

کیست‌ دندان تهدیدی خاموش برای سلامت دهان و دندان است. درک علل، علائم و گزینه های درمانی کیست برای تشخیص زودهنگام و مداخله ضروری است.

معاینات منظم دندانپزشکی، رعایت بهداشت دهان و دندان و رسیدگی سریع به مسائل دندانی به جلوگیری از ایجاد کیست کمک می کند. اگر به وجود کیست مشکوک هستید، با یک متخصص دندانپزشک مشورت کنید. دندانپزشک با تشخیص دقیق، درمان مناسب را توصیه می کند. با انجام اقدامات پیشگیرانه، از سلامت دندان ها و لثه های خود اطمینان حاصل کنید و از کیست ها جلوگیری کنید.